Tất toán là gì?

Tất toán là một hành động được thực hiện vào giai đoạn chấm dứt hợp đồng hay kết thúc một cuộc giao dịch. Hiểu một cách đơn giản hơn, tất toán là thời điểm mà các khoản tiền được ghi trong hợp đồng hay khoản vay được thanh toán xong để hoàn tất hợp đồng.

Ví dụ: Bạn gửi tiết kiệm tại ngân hàng theo hình thức có kỳ hạn trong 6 tháng. Sau 6 tháng, bạn nhận lại cả gốc lẫn lãi và kết thúc sổ tiết kiệm. Việc làm đó được gọi là tất toán sổ tiết kiệm.

Phân loại hình thức tất toán

Có nhiều hình thức tất toán khác nhau. Trong đó, phải kể đến một số hình thức phổ biến sau:

Tất toán tài khoản tiết kiệm

Tất toán tài khoản tiết kiệm là hành động diễn ra khi bạn thực hiện rút tiền từ sổ tiết kiệm và được sự đồng thuận của ngân hàng. Có hai hình thức tất toán tài khoản tiết kiệm là tất toán tài khoản tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn:

• Tất toàn tài khoản tiền gửi có kỳ hạn: Tất toán tài khoản tiền gửi có kỳ hạn thường sẽ được thực hiện khi đến thời gian đáo hạn của sổ tiết kiệm. Lúc này, bạn sẽ được nhận cả tiền gốc lẫn tiền lãi và yêu cầu đóng tài khoản. 
• Tất toán tài khoản tiền gửi không kỳ hạn: Với hình thức tất toán tài khoản tiền gửi không kỳ hạn, khách hàng có thể thực hiện rút tiền và yêu cầu đóng tài khoản bất cứ lúc nào. Quá trình tất toán cũng vì thế mà diễn ra vô cùng đơn giản và nhanh chóng.

Tất toán khoản vay

Tất toán khoản vay được thực hiện vào thời điểm mà khách hàng hoàn tất việc trả nợ cho bên vay. Đối với hình thức này, bạn có thể thực hiện tất toán trước hạn. Nhưng nếu bạn tất toán khoản vay trước hạn, bạn sẽ phải đóng một mức phí, phụ thuộc vào thời gian bạn tất toán và quy định khác nhau của mỗi ngân hàng.

Phân biệt tất toán và đáo hạn

Tất toán và đáo hạn là hai thuật ngữ khá phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể phân biệt được 2 khái niệm này. Sau đây là những điểm tương đồng cũng như khác biệt giữa tất toán và đáo hạn để bạn dễ dàng phân biệt:

Điểm giống nhau

Về cơ bản, điểm tương đồng của tất toán và đáo hạn là đều được thực hiện khi hoàn tất hợp đồng vay vốn. Còn đối với tiết kiệm, nếu bạn gửi tiết kiệm không kỳ hạn, thời gian đáo hạn sẽ được hiểu là khi bạn có nhu cầu tất toán tài khoản. Nếu bạn thực hiện gửi tiết kiệm không kỳ hạn, thời gian đáo hạn và tất toán sẽ giống nhau khi bạn rút cả vốn lẫn lãi vào ngày cuối cùng trong kỳ hạn của hợp đồng tiền gửi.

Điểm khác nhau

Đối với các khoản vay vốn, nếu tất toán là hoàn tất việc trả nợ và kết thúc khoản vay thì đáo hạn là khi bạn hoàn tất khoản vay và tiếp tục vay vốn.

Đối với các khoản tiết kiệm, trong trường hợp gửi tiết kiệm có kỳ hạn, tất toán là khi bạn nhận đủ cả gốc lẫn lãi và yêu cầu đóng tài khoản. Còn nếu bạn lựa chọn đáo hạn, khoản tiền lãi của kỳ trước sẽ được cộng vào tiền gốc và toàn bộ số tiền sẽ tiếp tục được gửi tiết kiệm với kỳ hạn và lãi suất tương tự.

Thủ tục và quy trình tất toán

Mỗi ngân hàng, tổ chức tín dụng sẽ có những quy định về quá trình tất toán khác nhau. Để nắm rõ các giấy tờ cần thiết cho quy trình tất toán, bạn có thể truy cập vào website chính thức hoặc gọi đến tổng đài tư vấn của ngân hàng để được hỗ trợ và hướng dẫn cụ thể. Dưới đây là những giấy tờ cơ bản bạn cần chuẩn bị cho quá trình tất toán:

• Hợp đồng cần tất toán (sổ tiết kiệm, hợp đồng vay).
• Giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD).
• Một số giấy tờ khác (phụ thuộc theo quy định của từng ngân hàng).

Quy trình tất toán cơ bản sẽ bao gồm các bước sau:

• Bước 1: Kiểm tra, tính toán khoản tiền vay hoặc tiền tiết kiệm, bao gồm tiền gốc, tiền lãi,... theo quy định của ngân hàng.
• Bước 2: Yêu cầu tất toán, đối chiếu số liệu với ngân hàng và xác định khoản tiền tất toán.
• Bước 3: Thực hiện rút tiền (đối với tiết kiệm) hoặc nạp tiền (đối với vay vốn) theo số liệu đã xác định trước đó.
• Bước 4: Thanh lý hợp đồng, xác nhận đã hoàn thành quá trình tất toán. Đối với các khoản vay vốn, sau khi tất toán bạn cần giải ngân, xóa thế chấp tài sản.

Trên đây là những thông tin cơ bản về khái niệm tất toán, các hình thức tất toán cũng như quy trình thực hiện. Thông qua bài viết trên, VTNVCB đã phần nào giúp bạn giải đáp được câu hỏi tất toán là gì. Đồng thời, bạn có thể trang bị thêm cho bản thân những kiến thức cần thiết.